Προστατευόμενες - οικολογικά ευαίσθητες περιοχές Ιονίων νήσων
Το θεσμικό καθεστώς υπό το οποίο υπαγορεύονται οι αρχές προστασίας των βιοτόπων καθώς και των ειδών πανίδας, περιλαμβάνει τη Σύμβαση Ramsar για τους υγροτόπους διεθνούς σημασίας, τις Συμβάσεις Βόννης και Βέρνης για τη Διατήρηση των Αποδημητικών Πτηνών και τη Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης αντίστοιχα, την Οδηγία 2009/147/EK περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, η οποία αντικαθιστά την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση όλων των ειδών πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση, την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για την προστασία της βιολογικής ποικιλομορφίας μέσω της διατήρησης των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας και πανίδας, τον Νόμο 1650/86 (ΦΕΚ 160Α, 18/10/86), για την προστασία του περιβάλλοντος και τον Νόμο 3937/2011 (ΦΕΚ 60 Α 31/30/2011) για την διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Υγρότοποι Ramsar
Με βάση τη “Συμφωνία επί των Διεθνούς Ενδιαφέροντος Υγροτόπων” που υπογράφτηκε το 1971, στο Ramsar του Ιράν και κυρώθηκε στην Ελλάδα το 1974 (με το Ν.Δ. 191/1974 - ΦΕΚ 350/ΤΑ /20-11-1974), το ελληνικό κράτος θα πρέπει εκτός των άλλων υποχρεώσεων να ευνοήσει τη διατήρηση των υγροτόπων και των υδρόβιων πτηνών με τον ορισμό ζωνών ειδικής προστασίας εντός των υγροτόπων.
Συμβάσεις Βόννης και Βέρνης
Η σύμβαση Βόννης αναφέρεται στη Διατήρηση των Αποδημητικών Πτηνών και κυρώθηκε με το Ν.2719 (ΦΕΚ 106 Α’/1999). Η σύμβαση της Βέρνης αφορά στη “Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης” και κυρώθηκε στην Ελλάδα το 1983 (Ν.1335 ΦΕΚ 32/ΤΑ/14-3-1983).
Οδηγία 92/43/ΕΟΚ
Βασικός στόχος της Οδηγίας 92/43 (αρθρ. 2) είναι “..η προστασία της βιολογικής ποικιλομορφίας μέσω της διατήρησης των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών...”. Βασικό όργανο για την επίτευξη του παραπάνω σκοπού αποτελεί η δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου προστατευομένων περιοχών γνωστού ως “Φύση 2000” (Natura 2000).
Σε αυτές περιλαμβάνονται περιοχές χαρακτηρισμένες ως Τόποι Κοινοτικής Σημασίας - ΤΚΣ (Site of Community Importance - SCI) σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΚ, αλλά και σημαντικές περιοχές χαρακτηρισμένες ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας - ΖΕΠ (Special Protection Areas - SPA), με βάση την Οδηγία 2009/147/ΕΚ.
Οδηγία 2009/147/EK
Η συγκεκριμένη οδηγία αφορά ‘‘τη διατήρηση όλων των ειδών πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών’’ και αποτελεί κωδικοποίηση της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ. Η ελληνική νομοθεσία εναρμονίστηκε με την εν λόγω Οδηγία, με την έκδοση της υπ΄αριθμ. Η.Π. 37338/1807/Ε.103 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 1495 Β 2010).
Οδηγία 79/409/ΕΟΚ
Η Οδηγία αυτή αφορά “στη διατήρηση όλων των ειδών πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση στο Ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών” και εναρμονίστηκε στη χώρα μας με την έκδοση της υπ’ αριθ. 414985/1985 (ΦΕΚ 757/ΤΒ/ 18-12-1985) Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Η Οδηγία 79/409 προβλέπει τη λήψη διαφόρων μέτρων για την προστασία – διατήρηση και την ορθολογική διαχείριση των άγριων πτηνών που απαντούν στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, με την κατάταξή τους σε τρεις βασικές κατηγορίες: είδη σπάνια, απειλούμενα με εξαφάνιση ή ιδιαίτερα ευαίσθητα στις ανθρώπινες επεμβάσεις, είδη που μπορούν να ανεχθούν κάποιο βαθμό ελεγχόμενης εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένου και του κυνηγιού και είδη που έχουν διαφορετικές δυνατότητες και ικανότητες επιβίωσης στα διάφορα κράτη της Κοινότητας και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για το είδος της οποιασδήποτε εκμετάλλευσης ή διαχείρισής τους.
Νόμος Υπ΄αριθ. 3937 «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις»
Ο εν λόγω νόμος εκδόθηκε για την αποτελεσματική εφαρμογή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του διεθνούς δικαίου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και κυρώθηκε με το ΦΕΚ 60/Α/31-03-2011.
Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, οι περιοχές που περιέχονται στον κατάλογο των τόπων κοινοτικής σημασίας, ο οποίος περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1 της απόφασης 2006/613/ΕΚ της Επιτροπής (L 259), χαρακτηρίζονται με τον παρόντα νόμο ως Ε.Ζ.Δ. (Ειδικές Ζώνες Διατήρησης). Επομένως οι περιοχές Τ.Κ.Σ. (SCI) χαρακτηρίζονται πλέον ως Ε.Ζ.Δ.
Στους Πίνακες και στα Σχήματα που ακολουθούν παρουσιάζονται οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην περιοχή των Ιόνιων Νήσων.
Πίνακας 1: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Ζάκυνθο
|
Κωδικός |
Κατηγορία |
Ονομασία τόπου |
Έκταση (ha) |
|
ΖΑΚΥΝΘΟΣ |
|||
|
GR2210001 |
SAC/SPA |
ΔΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ |
21419,24 |
|
GR2210002 |
SAC |
ΚΟΛΠΟΣ ΛΑΓΑΝΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ (ΑΚΡ. ΓΕΡΑΚΙ-ΚΕΡΙ) ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΕΣ ΜΑΡΑΘΩΝΗΣΙ & ΠΕΛΟΥΖΟ |
6957,7 |
|
GR2210003 |
SAC |
ΝΗΣΟΙ ΣΤΡΟΦΑΔΕΣ |
523,13 |
|
GR2210004 |
SPA |
ΝΗΣIΔΕΣ ΣΤΑΜΦΑΝI & ΑΡΠYIΑ (ΣΤΡΟΦΑΔΕΣ) |
136,01 |
Πηγή: Υ.Π.Ε.Κ.Α., www.minenv.gr (πρόσβαση: Μάιος 2012)
Σχήμα 1: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στη Ζάκυνθο
Πίνακας 2: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Κεφαλληνία
|
Κωδικός |
Κατηγορία |
Ονομασία τόπου |
Έκταση (ha) |
|
ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ |
|||
|
GR2220001 |
SAC |
ΚΑΛΟΝ ΟΡΟΣ ΚΕΦΑΛΗΝΙΑΣ |
2566,19 |
|
GR2220002 |
SAC/SPA |
ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΑΙΝΟΥ |
2779,43 |
|
GR2220003 |
SAC |
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΙΟΝΙΟΥ (ΜΕΓΑΝΗΣΙ, ΑΡΚΟΥΔΙ, ΑΤΟΚΟΣ, ΒΡΩΜΟΝΑΣ) |
88333,27 |
|
GR2220004 |
SAC |
ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΖΩΝΗ ΑΠΟ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΕΩΣ ΒΛΑΧΑΤΑ (ΚΕΦΑΛΗΝΙΑ) ΚΑΙ ΟΡΜΟΣ ΜΟΥΝΤΑ |
3736,16 |
|
GR2220005 |
SAC |
ΔΥΤΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ - ΣΤΕΝΟ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΙΘΑΚΗΣ - ΒΟΡΕΙΑ ΙΘΑΚΗ (ΑΚΡΟΤΗΡΙΟ ΓΕΡΟ ΓΚΟΜΠΟΣ - ΔΡΑΚΟΥ ΠΗΔΗΜΑ - ΚΕΝΤΡΙ - ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ) |
18742,55 |
|
GR2220006 |
SPA |
Κεφαλονιά: Αίνος, Αγία Δυνατή και Καλόν Όρος |
20719 |
Σχήμα 2: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Κεφαλληνία
Πίνακας 3: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Κέρκυρα
|
Κωδικός |
Κατηγορία |
Ονομασία τόπου |
Έκταση (ha) |
|
ΚΕΡΚΥΡΑ |
|||
|
GR2230001 |
SAC/SPA |
ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΑΝΤΙΝΙΟΤΗ (ΚΕΡΚΥΡΑ) |
187,95 |
|
GR2230002 |
SAC |
ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΚΟΡΙΣΣΙΩΝ (ΚΕΡΚΥΡΑ) |
2292,38 |
|
GR2230003 |
SAC/SPA |
ΑΛΥΚΗ ΛΕΥΚΙΜΗΣ (ΚΕΡΚΥΡΑ) |
242,97 |
|
GR2230004 |
SAC |
ΝΗΣΟΙ ΠΑΞΟΙ & ΑΝΤΙΠΑΞΟΙ |
5649,66 |
|
GR2230005 |
SAC |
ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΖΩΝΗ ΑΠΟ ΚΑΝΟΝΙ ΕΩΣ ΜΕΣΟΓΓΙ (ΚΕΡΚΥΡΑ) |
888 |
|
GR2230007 |
SPA |
ΛIΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΚΟΡΙΣΣIΩΝ (ΚΕΡΚYΡΑ) & ΝΗΣΟΣ ΛΑΓΟYΔIΑ |
1050,98 |
Σχήμα 3: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Κέρκυρα
Πίνακας 4: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Λευκάδα
|
Κωδικός |
Κατηγορία |
Ονομασία τόπου |
Έκταση (ha) |
|
ΛΕΥΚΑΔΑ |
|||
|
GR2240001 |
SAC/SPA |
ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΕΣ ΣΤΕΝΩΝ ΛΕΥΚΑΔΑΣ (ΠΑΛΙΟΝΗΣ-ΑΥΛΙΜΩΝ) & ΑΛΥΚΕΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ |
2143,4 |
|
GR2240002 |
SAC |
ΠΕΡΙΟΧΗ ΧΟΡΤΑΤΩΝ (ΛΕΥΚΑΔΑ) |
1255,59 |
Σχήμα 4: Περιοχές του δικτύου Natura 2000 που απαντώνται στην Λευκάδα
Πληροφορίες σχετικά με τις υπόλοιπες οικολογικά ευαίσθητες - προστατευόμενες περιοχές που απαντώνται στην περιοχή των Ιονίων Νήσων μπορούν να εξαχθούν από τις ακόλουθες πηγές:
- Όρια Natura 2000 (GIS δεδομένα, Υ.Π.Ε.Κ.Α., https://www.minenv.gr/1/12/121/12103/g1210300_03.html),
- Υγρότοποι RAMSAR - ιστοσελίδα της διεθνούς υπηρεσίας Ramsar Sites Information Service (RSIS), https://www.wetlands.org/rsis/
- CORINE - ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (European Environment Agency - EEA), https://www.eea.europa.eu/themes/landuse/interactive/clc-download
- Στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων για τις ακόλουθες χαρακτηρισμένες περιοχές ως:
- Εθνικά Πάρκα (Ν. 1650/1986)
- Εθνικό Πάρκο «Κόλπος Λαγανά - Νήσοι Στροφάδες»
- Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου (906/22-12-99 και 1272/27-11-03, τροποποίηση)
- Εθνικοί Δρυμοί (Ν.Δ. 996/71)
- Εθνικός Δρυμός Αίνου (ΦΕΚ 199/Α/62) στην Π.Ε. Κεφαλληνίας
- Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ)
- Εθνικά Πάρκα (Ν. 1650/1986)
